Wat is uitdroging?
Het menselijk lichaam bestaat voor 90% uit water. Voor het goed functioneren van je lichaam is een bepaalde hoeveelheid vocht nodig. Het lichaam van een volwassene heeft een dagelijkse vochtbehoefte van ongeveer 2 liter (6-8 glazen water per dag). Bij onvoldoende vochtinname en/of overmatig vochtverlies kan het lichaam uitdrogen (dehydratie). Vooral ouderen, zwangere vrouwen en baby’s zijn risicogroepen.
Oorzaak van uitdroging
Bij uitdroging verliest het lichaam meer vocht dan het binnenkrijgt. We verliezen vocht tijdens het ademhalen, zweten, plassen en bij de stoelgang. Tegelijk met vocht verdwijnen ook zouten, eiwitten en suikers die het lichaam nodig heeft. Verlies van te veel vocht en zouten kan uitdroging veroorzaken. Dit kan verschillende oorzaken hebben:
- Een maag-darminfectie, met heftig braken en/of diarree.
- Zeer hoge koorts.
- Fors bloedverlies.
- Hevige transpiratie, door extreme hitte of bepaald medicijngebruik.
Symptomen van uitdroging
Bij een ernstige daling van het vochtgehalte treden uitdrogingsverschijnselen op. Je kunt je slap voelen en last hebben van hoofdpijn, duizeligheid en misselijkheid. Daarnaast stop je met plassen en heb je dorst. In ernstige gevallen kun je last krijgen van de volgende symptomen:
- Een snelle of juist een zwakke pols.
- Vaat- en spierkrampen.
- Stemverlies.
- Ingezonken ogen.
- Bewusteloosheid.
Als uitdroging niet tijdig behandeld wordt, kan iemand in shock raken. De bloeddruk daalt dan gevaarlijk en het hart slaat onregelmatig. Er kan ook schade ontstaan aan de hersenen, het hart en nieren en uiteindelijk kan het zelfs overlijden tot gevolg hebben. Als uitdroging op tijd behandeld wordt, zijn de vooruitzichten echter goed.
Wat te doen bij uitdroging?
Het is van belang dat het lichaam zo snel mogelijk weer voldoende vocht kan opnemen. ORS / Electrolytes (‘Oral Rehydration Solution’) is een oplossing met een combinatie van de juiste hoeveelheden suiker (glucose) en zouten die ervoor kan zorgen dat de darmen makkelijker vocht opnemen. ORS is als product te koop maar kan je ook zelf maken door zout en suiker te mengen in de juiste verhouding. Hiervoor zijn ook speciale maatschepjes verkrijgbaar om een kleine hoeveelheid (200 ml) tegelijk te maken en makkelijk de juiste hoeveelheid af te kunnen meten.
Bij twijfel over de gezondheidssituatie is het belangrijk om altijd medische hulp in te roepen. ORS is slechts een supplement dat kan helpen om je vochtopname te bevorderen en is geen medicatie(!).
Uitdroging door diarree
Ook bij diarree bestaat er kans op uitdroging. Alleen water, bouillon en thee drinken zal niet helpen. Dit wordt niet goed opgenomen door het lichaam bij diarree, doordat de darmen het lastig kunnen opnemen. ORS kan ervoor zorgen dat het vocht beter door de darmen kan worden opgenomen in het lichaam.
Wanneer je afreist naar een (sub)tropisch land, zijn er extra maatregelen die je kunt treffen om de kans op diarree te voorkomen:
- Gebruik in (sub)tropische landen alleen water dat je eerst hebt gekookt of gezuiverd. Dit geldt ook voor het tandenpoetsen. Gekocht water uit een fles uit de fabriek is meestal ook veilig: Let erop dat de dop nog helemaal dicht zit wanneer je de fles koopt.
- Was je handen met water en zeep na gebruik van het toilet en/of gebruik reinigende handgel.
- Was je handen met water en zeep en/of gebruik desinfecterende handgel voor elke maaltijd, ook voor het bereiden van eten of drinken.
- Droog na het handen wassen je handen goed af met een schone handdoek of papieren wegwerpdoekjes.
- Zorg ervoor dat borden en bestek goed schoon zijn. Ook bekers en glazen moeten schoon zijn en niet vreemd ruiken.
- Denk eraan dat zwemwater ook besmet kan zijn. Zorg er dus voor dat je geen zwemwater via je mond of neus binnenkrijgt of inslikt. Dit geldt zeker ook voor kinderen.
- Gebruik geen ongekookte melk, ijsblokjes en schepijs. Ijs uit een fabrieksverpakkingen is wel veilig.
- Drink alleen producten uit fabrieksverpakking (flessen, blikken of pakken).
- Eet geen ongekookte groente of ongeschild fruit. Zelf schillen en koken is het best.
- Zorg dat vlees, vis, kip, schelp- en schaaldieren goed verhit zijn geweest.
slecht
Uitdroging bij baby’s
Een grote risicogroep voor uitdroging zijn baby’s, jonge kinderen en ouderen. De symptomen die op uitdroging van het lichaam kunnen duiden, verschillen. Uitdroging bij baby’s kun je herkennen aan:
- Donkergele urine.
- Weinig energie.
- Droge mond, lippen en huid.
- Geen tranen bij huilen.
- Diepliggende ogen en fontanellen.
Als de uitdroging heel ernstig wordt, kan de urine van de baby naar vis ruiken en ureumkristallen bevatten. Bij symptomen van uitdroging bij kinderen ALTIJD medische hulp inroepen. Een product als ORS is geen medicatie maar slechts een supplement.
Uitdroging bij ouderen
Bij ouderen is de oorzaak van uitdroging vaak een te lage vochtinname en een verslechterde nierfunctie.
De symptomen die op uitdroging bij ouderen wijzen zijn:
- Droge mond, lippen en huid.
- Groeven in de tong.
- Spraakproblemen.
- Verwardheid.
- Verminderde spierkracht.
Bij symptomen van uitdroging bij ouderen ALTIJD medische hulp inroepen. Een product als ORS is geen medicatie maar slechts een supplement.